تهران- ایرنا- نزدیک به یک ماه فضای سیاسی ـ تبلیغاتی رسانهها معطوف به تصویب طرحی در کنگره آمریکا علیه روسیه، ایران و کره شمالی شد و سرانجام طرح تحریم از سوی کنگره (مجلس نمایندگان و سنا) آمریکا تصویب و برای امضاء ترامپ رئیس جمهور به کاخ سفید فرستاده شد.
روزنامه اطلاعات در یادداشتی به قلم ابوالقاسم قاسم زاده، نوشته است: بسیاری کارشناسان سیاسی در آمریکا و اروپا با مطالعه و بررسی طرح مصوب، آن را خطای بزرگ دولتمردان آمریکایی خواندهاند که بسیاری از مفاد مصوب آن درباره ایران و کره شمالی تکراری است در حالی که به طور مستقیم روسیه را هدف گرفته است و در روابط اقتصادی مسکو، به خصوص با اروپا و علیالخصوص با آلمان خدشه جدی وارد میسازد.
وزیر خارجه فرانسه اولین سیاستمدار از اتحادیه اروپا بود که ضمن رد مصوبه تحریم از سوی کنگره آمریکا، آن را مغایر با قوانین تجارت آزاد بینالمللی نامید و مشکل آفرین در روابط اقتصادی کشورهای اتحادیه اروپا با روسیه و ایران خواند. به دنبال آن صدراعظم آلمان گفت، تصویب طرح تحریم در عمل در قراردادهای مصوب آلمان با روسیه از جمله قرارداد بزرگ اتصال خط لوله گاز روسیه به آلمان اخلال ایجاد میکند. در مسیر اعلام نارضایتی از مصوبه طرح تحریم کنگره آمریکا، اغلب دولتهای اروپایی و دولتها در کشورهای آمریکای لاتین، همچنین چین، کانادا، ژاپن و حتی استرالیا آن را غیرقابل پذیرش و مغایر با قوانین تجارت آزاد و منافع اقتصادی خود برشمردند.
در این میان واکنش پوتین رئیس جمهور روسیه در عمل شوک بزرگی بر تصویب طرح تحریم کنگره آمریکا وارد ساخت. پوتین ابتدا پس از اعلام رسمی تصویب طرح از سوی نمایندگان و سناتورهای آمریکایی گفت، این مصوبه توهین بزرگ و آشکار به دولت و ملت روسیه است و نشان میدهد در واشنگتن هیچ تمایلی برای کاستن اختلاف نظرهای روسیه و آمریکا وجود ندارد. رئیس جمهور روسیه بهطور علنی اعلام کرد، روسیه پاسخ شدیدی به تصویب چنین طرحی خواهد داد.
پوتین گفت: «با تصویب طرح تحریم در عمل بهبود روابط با آمریکا فعلاً ممکن نیست» دیروز اولین گام عملی مسکو علیه مصوبه تحریم برداشته شد.
پوتین یکباره فرمان اخراج 755 دیپلمات آمریکا از روسیه را صادر کرد.
رئیس جمهور روسیه به خبرنگاران گفت: «مسکو از مدتها پیش به دنبال بهبود روابط با آمریکا بود و در این راستا امید داشت، اما به نظر میرسد که تغییر خاصی در آینده نزدیک به وجود نیاید. روسیه بارها پیشنهاد داده که با آمریکا رویکرد مبتنی بر تعامل و همکاری داشته باشد اما در پاسخ، تنها با اتهامهایی بیاساس مواجه شده است.»
وزارت خارجه آمریکا طی صدور بیانیهای رسمی اخراج 755 دیپلمات آمریکایی از خاک روسیه را اقدامی ناپسند و غیرحرفهای نامید. در این بیانیه آمده است. دولت آمریکا به روسیه پاسخ مناسب خواهد داد.
کاخ سفید اعلام کرد به زودی ترامپ رئیس جمهوری طرح تحریمهای کنگره علیه سه کشور روسیه، ایران و کره شمالی را امضاء خواهد کرد، سخنگوی پوتین گفت: آمریکا 1450 دیپلمات در سراسر روسیه دارد که با تصویب تحریم؛ 755 نفر از آنها باید حداکثر تا ماه آینده خاک روسیه را ترک کنند. روسیه در آمریکا حدود 450 دیپلمات دارد و کاهش حضور دیپلماتهای آمریکا تا مرز تساوی آن با آمریکا ادامه خواهد یافت. علاوه بر آن در آینده نزدیک طرحهای دیگر مقابله با مصوبه کنگره آمریکا به اجرا درخواهد آمد و دولت روسیه در اجرای طرحهای ضربتی علیه مصوبه آمریکاییها هیچگونه تردیدی نخواهد داشت.
چند جمله، نتیجه و فضای تنشآفرین مصوبه تحریم آمریکا را از قلم و زبان تحلیلگران سیاسی نشان میدهد.
1ـ مصوبه کنگره آمریکا را کنترل ترامپ در تجدید روابط با روسیه دانستهاند که دیگر نمیتواند تحریمها علیه روسیه را وتو یا حذف کند. زیرا لغو و یا تجدیدنظر درباره هر تحریمی علیه روسیه، نیازمند رأی نمایندگان کنگره آمریکا است و رئیس جمهور دیگر به طور مستقل یا فردی از نظر قانونی نمیتواند درباره آن تصمیمی اتخاذ کند.
2ـ وزیر خارجه ترامپ، تیلرسون، مدیرعامل و سرمایهدار بزرگ شرکت نفتی اکسون موبیل (ExxonMobil) است که بزرگترین ارتباط نفتی و سرمایهگذاری را با روسیه دارد. انتظار میرفت حضور «تیلرسون» در دولت ترامپ، روابط آمریکا و روسیه را بهبود بخشد و سامان دهد. اکنون تصویب طرح تحریم در عمل آرزوی تیلرسون وزیر خارجه ترامپ را بر باد داده است و بسیاری پیشبینی میکنند که وزیر خارجه استعفاء دهد و از همکاری با ترامپ کنارهگیری کند.
3ـ کشورهای اتحادیه اروپا بخصوص دو کشور فرانسه و آلمان تحریم، را مانع بزرگ در روابط اقتصادی خود دانستهاند. آلمانیها تصویب این طرح را مقابله با تنظیم روابط اقتصادی خود دانستهاند. این مخالفتها نشان میدهد امکان تشکیل ائتلاف آمریکا با اروپاییها غیرممکن است و آمریکا در اجرای آن تنها مانده است و نه تنها هیچ دولتی از آن استقبال نمیکند، بلکه مخالفتها از سوی کشورها فراگیر شده است.
4ـ تیرگی روابط مسکو ـ واشنگتن، تأثیر مستقیمی در تنظیم روابط بینالمللی و حل بحرانها و مشکلات منطقهای دارد. بخصوص که ترامپ مدام علیه چین با لحن ناشایست و توهینآمیز سخن میگوید. آشفتگی فضای بینالمللی و به هم خوردن توازن آن نتیجهای است که بسیاری معتقدند پیآمد مستقیم تصویب این طرح است و مشکلات ترامپ را دو چندان میسازد. بر این اساس هوار تحریمها برسر ترامپ فرود میآید.
(منبع: خبرگزاری ایرنا)