جمهوری نیکاراگوئه (به اسپانیایی: República de Nicaragua) کشوری است در آمریکای مرکزی. پایتخت آن ماناگوآ است. نیکاراگوئه از نظر مساحت بزرگترین کشور آمریکای مرکزی است.
نیکاراگوئه از شمال با هندوراس و از جنوب با کاستاریکا همسایه است. در ساحل شرقی آن دریای کارائیب و در ساحل غربی آن اقیانوس آرام قرار دارد.
جمعیت نیکاراگوئه ۶ میلیون نفر و واحد پول آن کوردوبا است. نیکاراگوئه کشوری چندنژاده است که زبان رسمی آن اسپانیایی میباشد. ۶۹ درصد از جمعیت آن مستیزو (دورگه سرخپوست و سفیدپوست)، ۱۷ درصد سفیدپوست، ۵ درصد سرخپوست و ۹ درصد سیاهپوست هستند.
نیکاراگوئه مذهب رسمی ندارد اما بیشتر مردم آن پیرو شاخه کاتولیک رومی از دین مسیحیت هستند.
امپراتوری اسپانیا در سده شانزدهم این منطقه را تسخیر کرد و نیکاراگوئه در سال ۱۸۲۱ از اسپانیا استقلال یافت. از زمان استقلال آن، نیکاراگوئه دستخوش دورههایی از ناآرامیهای سیاسی، دخالت نظامی از سوی ایالات متحده، دیکتاتوری، و بحران مالی شد که این رویدادها از علل اساسی وقوع انقلاب نیکاراگوئه در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ بودند. پیش از انقلاب، نیکاراگوئه یکی از ثروتمندترین و پیشرفتهترین کشورهای آمریکای مرکزی بود. درگیریهای انقلابی، همراه با زمینلرزه سال ۱۹۷۲، جایگاه پیشین اقتصادی کشور را با زوال مواجه کرد.
نیکاراگوئه امروزه یک جمهوری دموکراتیک است، و در سالهای اخیر رشد اقتصادی و ثبات سیاسی را تجربه کردهاست. در سال ۱۹۹۰، نیکاراگوئه ویولتا چامورو را به عنوان رئیس جمهور خود را انتخاب کرد.
تنوع زیست جانوری، آبوهوای گرمسیری و آتشفشانهای فعال، باعث افزایش سفر گردشگران به نیکاراگوئه شدهاست.
(جغرافیا)
نزدیک به ۸ درصد از خاک نیکاراگوئه به عنوان پارک ملی و ذخایر زیستی محافظت میشود. این کشور درجنوب با کاستاریکا، در شمال با هندوراس و در شرق با دریای کارائیب هممرز است. نیکاراگوئه دارای سه منطقه جغرافیایی متمایز است: دشتهای کناره اقیانوس آرام، مناطق کوهستانی شمالی- مرکزی و ساحل ماسکیتو، دشتهای کناره اطلس.
دشتهای پست کرانه اقیانوس آرام[ویرایش]
پارک ملی مومباچو
این منطقه در غرب کشور قرار گرفته و شامل یک دشت وسیع، گرم و لم یزرع است. چندین آتش فشان بزرگ متعلق به رشته کوههای ماریبیوس این دشت را قطع میکنند، که شامل مومباکو بیرون از گراندا و موموتومبو در نزدیکی لئون میشود. منطقه دشتهای پست از خلیج فونسکا شروع میشود و امتداد آن تا مرز اقیانوسی نیکاراگوئه با کاستاریکا در جنوب دریاچه نیکاراگوئه میرسد. این منطقه بیشترین جمعیت را در خود جای داده است. نزدیک به ۲۰ درصد جمعیت کشور در، پایتخت؛ یعنی ماناگوآ یا اطراف آن زندگی میکنند که در سواحل جنوبی دریاچه ماناگوآ قرار گرفته است.
دشتهای اقیانوسی، علاوه بر ساحل و تفریحگاههایش، همچنین دارای بخش بزرگی از میراث دوران استعمار نیکاراگوئه توسط اسپانیا میباشد. معماری و صنایع دستی مربوط به دوران استعمار در شهرهایی از قبیل گرانادا، و لئون به وفور یافت میشود.
منطقه مرکزی[ویرایش]
ناحیهای بلند، دور از ساحل اقیانوس آرام است که هوای آن سردتر از دشتهای اقیانوس آرام است. تقریباً یکچهارم کشاورزی این کشور در این منطقه انجام میشود و در قسمتهایی که شیب بلندتری دارند قهوه رشد میکند. درخت بلوط، کاج، خزه، سرخس و ثعلب در جنگلهای انبوه منطقه به وفور یافت میشود. پرندگانی که در منطقه مرکزی زندگی میکنند شامل کوئتزل تابان، سهره طلایی، مرغ مگس، جی جاق، و توکان است.
دشتهای ساحل اقیانوس آرام[ویرایش]
این منطقه جنگل استوایی که رودهای بزرگ زیادی از آن میگذرد، سکنه بسیار اندک و پراکندهای دارد. ری یو کوکو (هندوراس/ نیکاراگوئه) نقطه مرزی این منطقه با هندوراس است. خط ساحلی کارائیب بسیار پر پیچ و تابتر از هم نوع سابق صاف و هموار خود در اقیانوس آرام است. مردابها و دلتاها آن را بسیار ناهموار ساخته است.
ساحل شرقی استوایی نیکاراگوئه از دیگر مناطق این کشور بسیار متفاوت است. آب و هوای منطقه معمولاً استوایی است.
(تقسیمات کشوری)
نیکاراگوئه بر اساس الگوی اسپانیا دارای ۱۵ استان (departamentos) و دو منطقه خودگردان است. دو منطقه خودگردان به نامهای منطقه خودگردان ساحل شمال کارائیب (RACCN) و منطقه خودگردان ساحل جنوب کارائیب (RACCS) هستند. تا پیش از اعطای خودمختاری به این دو منطقه در سال ۱۹۸۵، آنها بخشهای واحدی را به نام زلایای نیکاراگوئه تشکیل میدادند.
تقسیمات کشوری نیکاراگوئه | |||||
استـــــــــــــــــــــــان | جمعیت (۲۰۰۲) | مساحت (ک.م.) | تراکم جمعیت | مرکز | |
---|---|---|---|---|---|
۰۱ شمال کارائیب | ۲۳۶ ۵۶۰ | ۳۲ ۱۵۹ | ۶ | بیلوی | |
۰۲ جنوب کارائیب | ۳۳۲ ۷۵۲ | ۲۷ ۴۰۷ | ۱۰ | بلوفیلدز | |
۰۳ بوآکو | ۱۵۶ ۶۴۹ | ۲ ۱۵۵ | ۳۲ | بوآکو | |
۰۴ کارازو | ۱۷۰ ۸۰۸ | ۱ ۰۵۱ | ۱۴۲ | خینوتپه | |
۰۵ چیناندگا | ۴۱۹ ۷۵۷ | ۴ ۹۲۶ | ۷۱ | چیناندگا | |
۰۶ چونتالس | ۱۶۷ ۴۲۴ | ۶ ۳۷۸ | ۲۳ | خوئیگالپا | |
۰۷ استلی | ۲۰۱ ۳۰۵ | ۲ ۳۳۵ | ۷۵ | استلی | |
۰۸ گرانادا | ۱۷۹ ۱۶۳ | ۹۲۹ | ۱۶۸ | گرانادا | |
۰۹ خینوتگا | ۳۱۹ ۹۰۸ | ۹ ۷۵۵ | ۲۶ | خینوتگا | |
۱۰ لئون | ۳۸۳ ۲۲۱ | ۵ ۱۰۷ | ۶۶ | لئون | |
۱۱ مادریز | ۱۲۲ ۱۸۲ | ۱ ۶۰۲ | ۶۷ | سوموتو | |
۱۲ ماناگوئه | ۱ ۸۶۸ ۲۹۷ | ۳ ۶۷۲ | ۲۹۸ | ماناگوئه | |
۱۳ ماسایا | ۲۹۰ ۴۲۱ | ۵۹۰ | ۴۰۹ | ماسایا | |
۱۴ ماتاگالپا | ۵۰۱ ۲۲۹ | ۸ ۵۲۳ | ۴۵ | ماتاگالپا | |
۱۵ نوئوا سگوویا | ۱۸۱ ۰۳۸ | ۳ ۱۲۳ | ۴۷ | اوکوتال | |
۱۶ ریو سانخوآن | ۹۰ ۸۶۷ | ۷ ۴۷۳ | ۹ | سان کارلوس | |
۱۷ ریواس | ۱۵۹ ۶۴۹ | ۲ ۱۵۵ | ۶۵ | ریواس | |
تمامی دادهها بر پایه سرشماری سال ۲۰۰۲ است. |
(شهرها)
شهرهای اصلی نیکاراگوئه منبع آمار |
|||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
رتبه | نام شهر | استان | جمعیت | ||||||
ماناگوئه |
۱ | ماناگوئه | ماناگوئه | ۹۷۳٬۰۸۷ | لئون |
||||
۲ | ماتاگالپا | ماتاگالپا | ۱۵۰٬۶۴۳ | ||||||
۳ | لئون | لئون | ۱۴۴٬۵۳۸ | ||||||
۴ | ماسایا | ماسایا | ۱۳۰٬۱۱۳ | ||||||
۵ | تیپیتاپا | ماناگوئه | ۱۲۷٬۱۵۳ | ||||||
۶ | چیناندگا | چیناندگا | ۱۲۶٬۳۸۷ | ||||||
۷ | خینوتگا | خینوتگا | ۱۲۳٬۵۴۸ | ||||||
۸ | استلی | استلی | ۹۶٬۴۲۲ | ||||||
۹ | گرانادا | گرانادا | ۸۹٬۴۰۹ | ||||||
۱۰ | شهر ساندینو | ماناگوئه | ۷۰٬۰۱۳ |
(گردشگری)
در ۱۵ سال گذشته یا حدود آن، بخش گردشگری شاهد رشد اقتصادی بوده که تأثیر مثبتی بر زندگی و وضعیت مالی مردم نیکاراگوئه داشتهاست. از ۲۰۰۱، مبلغ ۶۰۰ میلیون دلار در گردشگری سرمایهگذاری شدهاست که بخش اعظمی از آن به سرمایه گذاران نیکاراگوئهای و ایالات متحده متعلق است. این کشور به خاطر چشم اندازهای زیبا، گیاهان و جانداران، فرهنگ، سواحل دریایی و البته دریاچهها و آتش فشانهایش شهرت یافتهاست.
بنا به اعلام وزارت گردشگری نیکاراگوئه، شهر استعماری گراندا منطقهای است که گردشگران اغلب ترجیح میدهند آن را برای گردش انتخاب کنند. همچنین، شهرهای لئون، ماسیا، ریواس و شهرهای هم سنگ آنها از قبیل سان خوان دی سور، ری یو سان خوان| رود سان خوان، اومیتیپ، آتش فشان مومباچو، جزیره کورن و جزیره کورن کوچک و دیگر شهرها، جزء مناطق جذاب گردشگری این کشور محسوب میشوند. علاوه بر موارد فوق، اکوتوریسم و موج سواری نیز باعث جذب گردشگران بسیاری به نیکاراگوئه میشود.
امروزه در عواید و منافع اقتصادی حاصله از گردشگری جای هیچ گونه شک و تردیدی وجود ندارد؛ و گردشگری حدود ۱۰٪ درآمد نیکاراگوئه را تشکیل میدهد. پس از امضای قرارداد منطقه آزاد جمهوری دومینیکن در آمریکای جنوبی، انتظار میرود که دولت سرمایهگذاری و حمایت خود را در خصوص گردشگری افزایش دهد.
(مردم)
بر اساس سرشماری انجام شده در سال ۲۰۰۵، جمعیت نیکاراگوئه ۵۴۸۰۴۰۰ نفر است که در مقایسه با جمعیت این کشور در سال ۱۹۹۵ که ۴۳۵۷۰۹۹ بود، ۲۰٪ افزایش داشتهاست.
مستیزوها و زامبوهای نیکاراگوئهای که رنگ آنها بسیار سیاهاست و بومی منطقه محسوب میشوند و افرادی با نژاد اروپایی یا چند نژادی اروپایی هستند، رویهم رفته ۸۶٪ جمعیت این کشور را تشکیل میدهند، به این صورت که ۸۰٪ جمعیت کشور را مستیزوها و زامبوها تشکیل میدهند و ۶٪ آن را افرادی با نژاد اروپایی (اغلب اسپانیایی، آلمانی، ایتالیایی و فرانسوی).
در قرن نوزدهم، اقلیتی بومی در منطقه وجود داشت، اما این گروه نیز عمدتاً جذب فرهنگ رایج و حاکم مستیزو/ زامبو شدند. نیکاراگوئه، بویژه در قرن نوزدهم، شاهد فوجی از مهاجرت مردم ملتهای اروپایی به خود بود. علیالخصوص، شهرهای شمالی استیل و ماتاگالپا، نسل چهارمی از جوامع آلمانی را در خود جای دادهاند. اغلب جمعیت مستیزو و جمعیتی که دارای نژاد اروپایی هستند، در مناطق غربی کشور، مثل شهرهای ماناگوآ، گراندا و لئون زندگی میکنند.
حدود ۹٪ جمعیت نیکاراگوئه را سیاهپوستان یا آفریقایی- نیکاراگوئهایها تشکیل میدهند که بیشتر آنها در ساحل کارائیب یا اقیانوس آتلانتیک که دارای جمعیت پراکندهای است، زندگی میکنند. جمعیت سیاهپوست عمدتاً دارای اصلیت آنتیلی هستند و اخلاف کارگرانی هستند که طبق تعهدات و قراردادهایی اغلب از جامائیکا و هائیتی و در زمانی که نیکاراگوئه تحتالحمایه انگلیس بود، به این کشور آورده شده بودند. پس از پاناما، نیکاراگوئه بیشترین جمعیت سیاهپوستان را در میان کشورهای آمریکای مرکزی دارد. همچنین، تعداد کمتری از ‹‹گاریفونا›› که مردمی با نژاد مختلط کاریبی، آنگلولن، کانگولیس و آراواک هستند، در این کشور زندگی میکنند.
۵٪ باقیمانده متشکل از اخلاف تک نژادی ساکنان بومی کشور است. جمعیت نیکاراگوئه در دوران قبل از کلمبیا شامل مردم نیکارائو ناهوآت زبان از ناحیه غرب بود و نام این کشور نیز از آنها گرفته شدهاست و همچنین شش گروه نژادی دیگر، از جمله میسکیتوها، رماها، و مردم سومو که در سواحل کارائیب ساکن بودند. در حالی که از مردم اصیل نیکارائو فقط تعداد اندکی ماندهاست، اما قضیه مردم کارائیب کاملاً متفاوت است. در سالهای میانی دهه ۹۰ قرن ۲۰، دولت استان زلایا را به چند قسمت تقسیم کرد- که نیمه شرقی کشور به دو منطقه خودمختار تقسیم شد و در داخل نظام جمهوری به آفریقاییهای بومی منطقه حق خودمختاری محدود اعطا شد.
تایوانیها و هان چینیها تقریباً ۸۰۰۰ نفر بودند. اقلیتها به زبان اسپانیایی تکلم میکنند و با این حال زبانهای مورد استفاده اجداد خود را نیز حفظ کردهاند.
(فرهنگ)
۴۰٪ از مردم نیکاراگوئه را افراد زیر ۱۸ سال تشکیل میدهند و میتوان گفت جمعیت این کشور جمعیت جوانی است. فرهنگ مردمی، موسیقی و سنن مذهبی این کشور قوی بوده و عمیقاً تحت تأثیر فرهنگ شبه جزیره ایبری قرار داشته اشت، اما صداها و رنگ و بوی آمریندیان بر غنای آن افزودهاست. در دنیای ایبریایی، نیکاراگوئه در طول تاریخ یکی از منابع مهم شهر بودهاست و در این عرصه نیز با وجود افرادی مانند روبن داری یو در سطح بینالمللی شهرت یافتهاست.
آموزش و پرورش برای تمامی مردم نیکاراگوئه رایگان است. آموزش ابتدایی رایگان و اجباری است و برای جماعتی که در سواحل اقیانوس آتلانتیک ساکن هستند آموزش و پرورش به زبان بومی خودشان ارائه میشود. بر اساس قانون، آموزش عالی خودسامانی مالی، سازمانی و ادرای خاص خود را دارد. آزادی موضوعات و رشتهها نیز به رسمیت شناخته شدهاست.
فرهنگ نیکاراگوئه را میتوان در چندین خط جداگانه دیگر نیز تعریف کرد. غرب این کشور تحت استعمار اسپانیا بودهاست و مردم این منطقه اغلب ترکیبی از مستیزوها و اروپاییها هستند و اسپانیایی زبان اول و ثابت آنها میباشد.
از طرف دیگر، نیمه غربی کشور روزگاری تحتالحمایه پادشاهی بریتانیای کبیر بود. زبان انگلیسی هنوز هم در این منطقه رایج است و در کنار زبان اسپانیایی توسط مردم منطقه مورد استفاده قرار میگیرد. هر دو زبان در مدارس تدریس میشود. فرهنگ آن شبیه فرهنگ ملتهای کارائیب است که مستعمره انگلیس بوده یا هستند، از جمله جامائیکا، بلیز، جزایر کیمن و غیره. اگرچه مهاجرتهای اخیر مستیزوها تأثیر زیادی بر نسل جوان داشتهاست، با این حال شمار روزافزونی از مردم در منزل یا دوزبانه هستند یا اینکه فقط به زبان اسپانیایی تکلم میکنند. جمعیت نسبتاً زیادی وجود دارند که دارای چند نژاد آفریقایی هستند و همچنین جمعیت کوچکتری از گاریفوناها در منطقه زندگی میکنند. در سواحل شرقی، به سبب تأثیری که آفریقا بر آن داشته، نوع متفاوتی از موسیقی وجود دارد. موسیقی رقص پاپ موسوم به ‹‹ پالو دی مایو›› یا مایپول که در فستیوال مایپول در طول ماه می میلادی در جشنها نواخته میشود. این موسیقی ریتم تندی داشته و شهوت انگیز است. این جشن از جشن مایپول بریتانیا که به مناسبت روز میدر آنجا برگزار میشود، نشات گرفتهاست و توسط آفرو- نیکاراگوئهایهای ساکن کارائیب یا سواحل موسکیتو با ایجاد تغییراتی به منطقه منتقل شدهاست.
از میان فرهنگهایی که قبل از استعمار منطقه توسط اروپاییها در منطقه وجود داشته، فرهنگ مردمی که به زبان ناهوآت تکلم میکردهاند و در غرب کشور ساکن بودهاند، تا حدود زیادی جذب فرهنگ لاتین شدهاست. معهذا، در شرق، گروههای بومی زیادی هستند که هویت خاص و متمایز خود را حفظ کردهاند. مردم میسکیتو، سوماً و راما هنوز هم به زبان اصلی خود تکلم میکنند و در کنار آن معمولاً از زبانهای انگلیسی و فرانسه نیز استفاده میکنند. جمعیت کوچک گاریفونا نیز علاوه بر استفاده از زبانهای انگلیسی و اسپانیایی به زبان مخصوص خود؛ یعنی گاریفونا نیز تکلم میکنند.
(زبان و مذهب)
قریب به ۹۰٪ مردم این کشور به زبان اسپانیایی تکلم میکنند. نیکاراگوئهایها از گویش اسپانیایی ایبرومری استفاده میکنند که نقاط اشتراکی با اسپانیایی مورد استفاده ال سالوادور، گوآتمالا و هندوراس دارد. آنها معمولاً از"vos" به جای«»tu و از صرف فعلVoseo استفاده میکنند. زبان اول جماعت سیاه پوست ساکن سواحل شرقی منطقه انگلیسی است. بسیاری از جوامع مردمی شرق هنوز از زبانهای بومی خود استفاده میکنند که از آن میان میتوان به مهمترین آنها؛ یعنی گروههای بومی میسکیتو، سوماً و راما اشاره کرد. زبان اشاره نیکاراگوئه جذابیت خاصی برای زبان شناسان دارد.
کاتولیک رومی مذهب اصلی این کشور است، اما اخیراً گروههای پروتستان انجیلی در منطقه رشد کردهاند. در سواحل کارائیب جوامع افراطی پیرو کلیسای انگلیکان و مذهب موراویان وجود دارد. آماری که در سال ۱۹۹۵ گرفته شده، نشان میدهد که وابستگی مذهبی به شرح زیر بودهاست: کاتولیک رومی ۹/۷۲٪، کلیسای انگلیکان ۱/۱۵٪، موراویان ۵/۱٪، کلیسای اسقف ۱/۰٪ و سایر مذاهب ۹/۱٪ بوده و میزان افراد غیر مذهبی نیز ۵/۸٪ بودهاست.[۵]
۹۰٪ از مردم نیکاراگوئه در لولندز اقیانوس آرام و هایلندز داخلی همجوار ساکن هستند. ۵۴٪ جمعیت این کشور شهرنشین هستند. برآوردها نشان میدهد که حدود ۸۰۰ هزار نفر از نیکاراگوئه خارج از این کشور و عمدتاً در ایالات متحده و کاستاریکا زندگی میکنند و در حرفههایی که نیاز به مهارت کمتری دارد، مشغول به کار هستند.
آدرس و تلفن سفارت نیکاراگوئه در تهران:
نام سفیر: ماریو آنتونیو بارکرو بالتودانو
تلفن: ۸۸۶۸۵۰۷۰
نمابر: ۸۸۶۸۵۰۷۳
نشانی: سعادت آباد، قره تپه، شماره ۷۹