(خبرگزاری ایرنا)
ایرنا – نیویورک - از هنگام ظهور پدیده ترامپ در عرصه سیاسی آمریکا، روابط آرام ایالات متحده با مکزیک دستخوش بحرانی بی سابقه شده است. در این میان، سخنان تحقیر آمیز رئیس جمهور آمریکا علیه همسایه جنوبی، از دیوار کشی در مرز دو کشور و اجبار مکزیک به پرداخت تمام هزینه آن گرفته تا تهدید به اعزام نیروی نظامی و افزایش 20 درصدی مالیات بر واردات از آن کشور، تنش دیپلماتیک بی سابقه ای میان دو همسایه به وجود آورده است.
حملات عمدتا توییتری ترامپ به مکزیک در حدی بود که ماه ژانویه گذشته، 'انریکه پنیا نیتو' را ناگزیر کرد زیر فشار افکار عمومی مردم مکزیک، دیدار برنامه ریزی شده خود را با ترامپ در واشنگتن لغو کند.
مکزیک به عنوان یک شریک تجاری عمده و کشوری قدرتمند در منطقه کارائیب، اهمیت راهبردی برای ایالات متحده دارد و ناظران سیاسی با تاکید بر جایگاه راهبردی این کشور، رئیس جمهور آمریکا را به ایجاد یک بحران خودساخته در روابط خارجی ایالات متحده متهم کرده و درباره پیامدهای ملی و منطقه ای سیاست های وی و احتمال روی کار آمدن یک دولت ضد آمریکایی در مکزیک هشدار می دهند.
افزون برآن، روابط دوستانه با مکزیک به دلیل مجموعه ای از مسائل تاریخی، امنیتی و تجاری برای دولت های آمریکا مهم تلقی می شود.
بر اساس آمار سازمان امنیت ملی و مهاجرت آمریکا، جمعیت مکزیکی تبار در ایالات متحده نزدیک 12 میلیون نفر برآورد می شود و این در حالی است که اهمیت جامعه مکزیکی تبار آمریکا در اینجاست که بزرگترین گروه مهاجرتی درآمریکا را تشکیل می دهد و در واقع 28 درصد جمعیت 24.4 میلیونی مهاجران ساکن در ایالات متحده به شمار می رود.
بسیاری از آن ها در بخش های تولیدی و خدماتی فعال هستند و سالانه مبلغ قابل توجهی پول برای خانواده های خود در مکزیک می فرستند و مکزیکی تبارها بویژه گروه قابل توجهی در ایالت های تگزاس، کالیفرنیا و ایلینوی هستند و رای آن ها در انتخابات محلی و حتی ملی آمریکا مهم تلقی می شود.
از سوی دیگر و از منظر اقتصادی، کارشناسان به درهم تنیدگی اقتصادی دو کشور و تبادل تجاری بیش از نیم تریلیون دلاری در سال با مکزیک اشاره می کنند.
این کشور بازار صادراتی عمده ای برای کالاهای آمریکایی است که در این میان بویژه ایالت های کالیفرنیا، تگزاس، نیومکزیکو، و آریزونا بیشترین میزان تبادل تجاری با مکزیک را داشته و سالانه حجم انبوهی از تولیدات خود را در بازار آن کشور به فروش می رسانند که بنا به گزارش نشریه آمریکایی هافینگتون پست، این حجم صادرات، بطور مستقیم و غیر مستقیم شش میلیون شغل در این ایالت ها ایجاد کرده است.
این در حالی است که مکزیک با داشتن 3 هزار و 201 کیلومتر مرز قاره ای با ایالات متحده که از اقیانوس اطلس تا اقیانوس آرام ادامه می یابد، نقش کلیدی در ثبات داخلی و امنیت ملی ایالات متحده ایفا می کند و همکاری مکزیک در رصد قاچاق مواد مخدر و همچنین جلوگیری از مهاجرت غیرقانونی صدها هزار پناهجوی لاتین تبار به آمریکا، بسیار پراهمیت به شمار می رود، از این رو حفظ روابط دوستانه با همسایه جنوبی، از اهمیت راهبردی برای دولت های آمریکا برخوردار بوده است.
به موازات افزایش تنش در روابط دو کشور، بسیاری از کارشناسان سیاسی و اقتصادی در آمریکا درباره لحن خصومت آمیز دونالد ترامپ علیه همسایه جنوبی و پیامدهای راهبردی آن همواره هشدار داده اند.
'استفان کینزر' مورخ آمریکایی و کارشناس روابط بین الملل بر این باور است که آمریکا عملا ممکن است همسایه آرام و بدون دردسر جنوبی خود را به یک دشمن بزرگ تبدیل کرده و عمق راهبردی خود را در آمریکای لاتین به خطر اندازد. به باور این استاد دانشگاه 'براون'، سیاست های ترامپ احساسات ضد آمریکایی را هم در داخل مکزیک و هم در میان اقلیت مکزیکی تبار این کشور دامن خواهد زد.
وی پیش بینی کرده است که ادامه مواضع رئیس جمهور آمریکا، اقلیت مکزیکی تبار را در آمریکا به سوی اقدام های افراطی کشانده و به روی کار آمدن دولتی چپگرا در مکزیک منجر خواهد شد.
توجه به این نکته مهم ضروری است که مکزیک سال آینده میلادی شاهد برگزاری انتخابات ریاست جمهوری خواهد بود و چپگرایان از جمله مدعیان کرسی ریاست جمهوری آن کشور هستند.
این مورخ آمریکایی به روابط پر فراز نشیب مکزیک با ایالات متحده و بهره کشی سیاسی و اقتصادی (استثمار) از سوی همسایه قدرتمند شمالی اشاره کرده و هشدار می دهد که چپگرایان آن کشور می توانند از این بستر تاریخی و مواضع ترامپ، سکویی برای پرش به قدرت ساخته و هوگو چاوز دیگری در مکزیک به وجود آورند.
در صورتی که چنین دولتی روابط ویژه تجاری با چین و روسیه برقرار کرده یا پایگاه نظامی در اختیار آن ها قرار دهد، ابعاد ژئوپلتیکی این سناریو می تواند برای منافع واشنگتن در آمریکای لاتین مخاطره آمیز شود.
در این خصوص، دیدار مقام های تجاری مکزیک و چین در ماه دسامبر گذشته و بستن قراردادهای تجاری از جمله تولید خودرو در مکزیک توسط چینی ها، بازتاب گسترده ای در محافل اقتصادی آمریکا داشته است.
این در حالی بود که ترامپ به شدت به شرکت آمریکایی 'فورد' به دلیل انتقال کارخانه های خودروسازی به مکزیک و در نتیجه افزایش بیکاری در میان طبقه کارگر آمریکا تاخته بود.
'شان مینر' عضو شورای آتلانتیک در واشنگتن، اعتقاد دارد که چینی ها برنده سیاست خصمانه ترامپ علیه همسایه جنوبی هستند و در صورتی که از سطح روابط تجاری دو کشور کاسته شود، مکزیک به دنبال بازارهای تازه ای برای صادراتش خواهد بود و قطعا چین برای آن جذابیت خواهد داشت.
این در حالی است که حملات ترامپ به مکزیک، از نگاه بیشتر کارشناسان توجیه ناپذیر بوده و می تواند به یک بحران خود ساخته در روابط منطقه ای آمریکا بدل شده و درهای حوزه کارائیب را بیش از پیش بر روی چین و روسیه بگشاید.
به هر روی، به نظر می رسد پیامد های چنین بحرانی شاید سال های سال گریبانگیر دولت های بعدی آمریکا شود.
